1485600150IMG_0851

In ons land vallen winterse dikwijls in clusters. Clusters van een aantal zachte winters op rij en clusters van normale tot koude winters op rij. Van winter 1998 t/m winter 2008 was het voor schaatsliefhebbers een lange tijd van kommer en kwel. Alleen de normale winters 1998/1999 en 2002/2003 vormde een uitzondering. Alleen in de laatstgenoemende werden drie dagen toertochten verreden. Manco aan deze winter was dat deze in drieën viel. December/januari/februari gaven allen een week lang stevig winterweer. Van 2009 t/m 2013 volgden zelfs vijf normale winters op rij waarin toertochten lagen. Bijna werd ook de Elfstedentocht verreden. Naderhand kwam men met het bericht dat men 2 tot 3 dagen tekort kwam. Ikzelf reed op het Dokkumer EE wat er onvoorstelbaar mooi bij lag. Dik zwart ijs, haast niet te geloven dat de zuidwesthoek er minder goed bij lag, wat kwam door meer sneeuwval. Had men maar meteen met de hand gaan sneeuwschuiven en niet eerst een week lang afgewacht…………

De winters 2014 t/m 2016 waren winters om heel snel te vergeten. Allen buitengewoon zachte winters en zo’n trio was er sinds 1900 niet eerder voorgekomen. Hoewel de feitelijk opwarming ten einde was, zorgde een ongekend sterke El Niño voor de nodige warmte. Dat had wereldwijd zijn invloed. Echter, ook in deze drie winters ontstond de tendens dat ze telkens iets sterker waren qua vorstgetal. Dan nu terug naar de winter 2016/2017. Dit was weer eens een zachte winter. Van alle winters in ons land de meest voorkomende. Hierin zie ik al de terugkeer van betere winters en daarbij een unieke gebeurtenis in de wintergeschiedenis, waar ik zo op terugkom.

Met een vorstgetal van precies 36,0 Hellmann is deze winter in de top 6 van zachte winters geëindigd. Vorstgetal van zachte winters loopt van 20 H <40 ofwel 20 t/m 39,9. Zeker niet slecht dus als je bedenkt dat er sinds 1900 in totaal 32 zachte winters voorkwamen. Alleen gaat het voorstellingsvermogen van mensen anders te werk. Vroeger waren winter veel beter etc. hoor je hen vaak zeggen. Natuurlijk waren de jaren veertig en zestig met een flink aantal koude winters goed bedeeld, maar was het elke winter echt beter? Het antwoord is simpel, nee! Ook van de cluster normale winters 2009 t/m 2013 staat namelijk een groot aantal in de top van normale winters genoteerd. Als je dit in ogenschouw neemt en even die sterke El Niño weg denkt, dan zit er weer een heel mooie periode aan te komen voor de winterliefhebbers en in het bijzonder de schaatsers en wellicht langlaufers. De afgelopen winter bracht ook nog eens 5 ijsdagen en daarbij 58 vorstdagen voort.

Nu kom ik tot de slotconclusie met een unieke gebeurtenis die sinds 1900 niet eerder heeft plaatsgevonden. Normaliter wordt er in een zachte winter een week lang op natuurijs geschaatst. In de zachte winter 2016/2017 was dat plaatselijk echter rond de twee weken, ikzelf schaatste om precies te zijn 16 dagen op natuurijs in Nederland. Wat deze winter dan ook zo bijzonder maakte was dat deze in negen opvolgende decaden vorstgetal produceerde. Van derde decade november tot tweede decade februari lag er ijs op sloot en ontstond er vorstgetal. (vorstgetal bij Hellmann is overigens de etmaalgemiddelde temperatuur onder nul, waarbij het minteken wordt weggelaten) Als we het volgende staatje raadplegen dan zien we dat gelijk en zien we ook dat vaak de aller sterkste winters met zo’n reeks op de proppen kwamen, maar ook niet elke sterke winter.

Ik neem even mee winters die ten minste acht decaden vorstgetal op rij brachten.

Winter                   vorstgetal           soort winter          aantal decaden achtereen vorstgetal

1962-1963          345,9                      streng                                      11

1969-1970          100,5                      normaal                                 11

1978-1979          205,7                      zeer koud                              10

1964-1965          59,6                         normaal                                 10

1941-1942          331,8                      streng                                      9

1986-1987          151,5                      koud                                         9

1995-1996          150,5                      koud                                         9

2016-2017          36,0                         zacht                                        9

1928-1929          227,1                      zeer koud                              8

1940-1941          158,1                      koud                                         8

1923-1924          125,1                      koud                                         8

2012-2013          73,2                         normaal                                 8

We zien nu dat twee recente winters in dit rijtje staan, en we zien ook dat bv de strenge winter 1946/1947 er niet bij staat. Deze winter miste de tweede januaridecade volledig.

Categorieën: Analyse

Hajo

Hajo Smit studeerde in 1991 cum laude af als meteoroloog, milieu- en klimaatdeskundige. Hij stopte na 3 "hele bijzondere" dagen bij het KNMI met zijn eerste academische baan en werd skileraar en natuurgids. Tussendoor was hij actief als tekstschrijver en vertaler. Aan het einde van het millennium werd hij even een grootheid in het Nederlandse inline skaten als hoofdredacteur van een skate magazine en organisator van een groot Red Bull event in Valkenburg. Na een seizoen als mountainbikegids in Griekenland en Oostenrijk begon hij in de winter van 2006 te bloggen op het snijvlak van wintersport en winterweer. Die winter in Königsleiten leerde Hajo in Oostenrijk ook paragliden. Tussen 2011 en 2017 nam zijn eigen website wintersportweerman.nl gewoon vanuit Nederland een zeer grote vlucht. In december 2017 verhuisde hij naar Oostenrijk om het paragliden weer op te pikken en tandempiloot te worden. Tijdens covid viel de sponsoring van wintersportweerman weg en werkte Hajo acht maanden in Nederland als klusser. De covid-winter 2021 verbracht hij in Hinterglemm waar hij ook weer actief werd als tekstschrijver. Wintersportweerman.nl behaalde dat seizoen een gigantisch bezoekersrecord van 70.000 unieke bezoekers op een dag. Sinds de zomer van 2023 runt Hajo in Zell am See Kaprun zijn eigen tandemparagliding bedrijf vip-paragliding.com.

4 reacties

Gesloten voor reacties.