In ons land vallen winterse dikwijls in clusters. Clusters van een aantal zachte winters op rij en clusters van normale tot koude winters op rij. Van winter 1998 t/m winter 2008 was het voor schaatsliefhebbers een lange tijd van kommer en kwel. Alleen de normale winters 1998/1999 en 2002/2003 vormde een uitzondering. Alleen in de laatstgenoemende werden drie dagen toertochten verreden. Manco aan deze winter was dat deze in drieën viel. December/januari/februari gaven allen een week lang stevig winterweer. Van 2009 t/m 2013 volgden zelfs vijf normale winters op rij waarin toertochten lagen. Bijna werd ook de Elfstedentocht verreden. Naderhand kwam men met het bericht dat men 2 tot 3 dagen tekort kwam. Ikzelf reed op het Dokkumer EE wat er onvoorstelbaar mooi bij lag. Dik zwart ijs, haast niet te geloven dat de zuidwesthoek er minder goed bij lag, wat kwam door meer sneeuwval. Had men maar meteen met de hand gaan sneeuwschuiven en niet eerst een week lang afgewacht…………
De winters 2014 t/m 2016 waren winters om heel snel te vergeten. Allen buitengewoon zachte winters en zo’n trio was er sinds 1900 niet eerder voorgekomen. Hoewel de feitelijk opwarming ten einde was, zorgde een ongekend sterke El Niño voor de nodige warmte. Dat had wereldwijd zijn invloed. Echter, ook in deze drie winters ontstond de tendens dat ze telkens iets sterker waren qua vorstgetal. Dan nu terug naar de winter 2016/2017. Dit was weer eens een zachte winter. Van alle winters in ons land de meest voorkomende. Hierin zie ik al de terugkeer van betere winters en daarbij een unieke gebeurtenis in de wintergeschiedenis, waar ik zo op terugkom.
Met een vorstgetal van precies 36,0 Hellmann is deze winter in de top 6 van zachte winters geëindigd. Vorstgetal van zachte winters loopt van 20 H <40 ofwel 20 t/m 39,9. Zeker niet slecht dus als je bedenkt dat er sinds 1900 in totaal 32 zachte winters voorkwamen. Alleen gaat het voorstellingsvermogen van mensen anders te werk. Vroeger waren winter veel beter etc. hoor je hen vaak zeggen. Natuurlijk waren de jaren veertig en zestig met een flink aantal koude winters goed bedeeld, maar was het elke winter echt beter? Het antwoord is simpel, nee! Ook van de cluster normale winters 2009 t/m 2013 staat namelijk een groot aantal in de top van normale winters genoteerd. Als je dit in ogenschouw neemt en even die sterke El Niño weg denkt, dan zit er weer een heel mooie periode aan te komen voor de winterliefhebbers en in het bijzonder de schaatsers en wellicht langlaufers. De afgelopen winter bracht ook nog eens 5 ijsdagen en daarbij 58 vorstdagen voort.
Nu kom ik tot de slotconclusie met een unieke gebeurtenis die sinds 1900 niet eerder heeft plaatsgevonden. Normaliter wordt er in een zachte winter een week lang op natuurijs geschaatst. In de zachte winter 2016/2017 was dat plaatselijk echter rond de twee weken, ikzelf schaatste om precies te zijn 16 dagen op natuurijs in Nederland. Wat deze winter dan ook zo bijzonder maakte was dat deze in negen opvolgende decaden vorstgetal produceerde. Van derde decade november tot tweede decade februari lag er ijs op sloot en ontstond er vorstgetal. (vorstgetal bij Hellmann is overigens de etmaalgemiddelde temperatuur onder nul, waarbij het minteken wordt weggelaten) Als we het volgende staatje raadplegen dan zien we dat gelijk en zien we ook dat vaak de aller sterkste winters met zo’n reeks op de proppen kwamen, maar ook niet elke sterke winter.
Ik neem even mee winters die ten minste acht decaden vorstgetal op rij brachten.
Winter vorstgetal soort winter aantal decaden achtereen vorstgetal
1962-1963 345,9 streng 11
1969-1970 100,5 normaal 11
1978-1979 205,7 zeer koud 10
1964-1965 59,6 normaal 10
1941-1942 331,8 streng 9
1986-1987 151,5 koud 9
1995-1996 150,5 koud 9
2016-2017 36,0 zacht 9
1928-1929 227,1 zeer koud 8
1940-1941 158,1 koud 8
1923-1924 125,1 koud 8
2012-2013 73,2 normaal 8
We zien nu dat twee recente winters in dit rijtje staan, en we zien ook dat bv de strenge winter 1946/1947 er niet bij staat. Deze winter miste de tweede januaridecade volledig.
4 reacties
Gesloten voor reacties.