Het wordt koud komende week dames en heren! Winter! En dat wanneer menigeen met zijn hoofd al bij de lente zat. Wie had dat nu gedacht dat het er dit winterseizoen nog van ging komen? Ik niet. En dat vind ik erg … heel erg, want eigenlijk had ik het moeten weten. Grrr! Lastig word ik daarvan. Zo dadelijk meer over het concrete winterweer, maar eerst even dieper in de materie van de SSW duiken. Ja we weten het al, de aanstaande winterperiode is een direct gevolg van het plots opwarmen van de stratosfeer, de luchtlaag van 10 tot 50km hoogte: een Sudden Stratospheric Warming (SSW). Gisterenavond heb ik nog snel opgezocht wanneer we voor het eerst echt over deze SSW bericht hebben. Exact drie weken geleden was dat, op 1 februari. De bovenstaande plaat en tekst is een uitsnede uit dat bericht. Ja, de situatie deed me aan maart 2013 denken, …

… toen we ook een SSW met poolwervelsplit hebben meegemaakt en de winter bij ons uiteindelijk heeeel lang stand hield, tot diep in de lente. Bekijk deze animatie van die SSW van 2013 eens. Bijzonder fraai weergegeven.

Waarom had ik deze SSW nu in feite moeten zien aankomen, terwijl ik al van eind vorige winter verklaarde dat er geen SSW in het vooruitzicht was voor deze winter? Daarvoor moet ik terug naar de theorie die zegt dat het optreden van een SSW gelinkt is aan luchtstromingen boven de evenaar in de stratosfeer en de activiteit van de zon. De luchtstromingen boven de evenaar in de stratosfeer veranderen om het anderhalf jaar (ongeveer) van richting: de Quasi Biennial Oscillation (QBO) wordt dat genoemd. Is die wind westelijk gericht dan moet de activiteit van de zon hoog zijn om het tot een SSW te laten komen. Bij de omgekeerde oostelijke fase moet de zonneactiviteit juist laag zijn.

En dat laatste is sinds vorige maand (januari 2018) nu net het geval, terwijl ik dat vorig jaar pas voor de volgende winter verwachtte. Je ziet dat de laatste cyclus veel meer dan de vorigen een rommeltje is, met in feite 2 bulten: 2 keer een westelijke fase (positieve waarden) zonder dat er een echte oostelijke fase (negatieve waarden) is geweest. De QBO was duidelijk verstoord. Een gevolg van de El Niño van 2016? Wie weet, goed mogelijk. Ook zien we hier dat de theorie goed klopt voor de SSW van 2013. QBO in westelijke fase, maar de zonneactiviteit was toen hoog: een major SSW was het gevolg. Ja, de theorie klopt echt! Dekke toch … ik had het eerder deze winter gewoon vertikt om de QBO-status te checken omdat ik echt dacht dat die deze winter fout ging zitten: mea culpa! Weer wat bijgeleerd zullen we maar zeggen. Kunnen we voor volgende winter een nieuwe SSW verwachten? Wie weet. De oostelijke fase van de QBO moet dan wel nog even blijven duren. Maar of dat lang genoeg gaat zijn om tot aan winter 2018-2019 te geraken? Ik weet het niet. Misschien dat er voor december 2018 wel wat mogelijk is. Ik volg het deze keer in ieder geval nauwgezet op, dat beloof ik jullie!

Snel over naar het concrete winterweer, want ik moet zo dadelijk naar mijn werk vertrekken. Diep winters is het voorlopig nog niet, wat lichte nachtvorst.

Maar de stroming in de Lage Landen is oostelijk en blijft nog wel even oostelijk. Sowieso tot begin volgende week, wellicht tot 2 maart. Daarna zien we dat er enorme spreiding en dus onzekerheid in de verwachting komt.

Maar voor het zo ver is moeten we eerst nog de Siberische lucht verwelkomen. Ronaldo deelde deze gisteren al in de reacties. De lucht die ons gaat bereiken komt oorspronkelijk helemaal vanuit het Midden-Siberisch Bergland …

… en dat gaan we merken! Vanaf zondag komt het kwik nog maar amper boven het vriespunt uit. En kijk eens naar deze gekke kaart van het Duitse ICON-model: een maximumtemperatuur van -5°C in de Lage Landen komende woensdag. Wow, lijkt me wel heel (te) extreem, maar helemaal uitsluiten kunnen we dat natuurlijk niet.

Eind volgende week zou er dan wat mot in de zaak kunnen komen. Voor de noordelijke helft van Nederland dan nog geen probleem, maar België bijvoorbeeld verliest dan het contact met het Siberische brongebied van koude lucht. Ach, ver weg nog allemaal.

Nog verder weg is deze meteofictiekaart van GFS. De diepvrieskou wordt in de hoofdrun wat verdreven, maar echt ver geraakt hij niet. Wat een lastige kaart is dit trouwens seg, echte weersoep. Laten we hier een kleine breinbrekerwedstrijd aan verbinden. Uit welke richting komt de wind in de Lage Landen volgens deze kaart?

De GFS-ensembles laten de sterk toenemende onzekerheid vanaf eind volgende week goed zien. De blauwe controlerun gaat zelfs van winter meteen in lente over.

Voor het noorden van Nederland loopt het zo’n vaart niet en blijft de kou veel langer plakken. De komende dagen wordt sowieso duidelijk waar het naartoe gaat. Eerst die ijsdagen pakken!

Valt er nog iets over de Alpen te zeggen? Tuurlijk. Boven de Middellandse Zee is een laag actief die de wind in grote delen van West-Europa in de oosthoek houdt. Logischerwijs liggen de Alpen natuurlijk een stuk meer binnen de invloedsfeer van dat laag. Veel wolken zijn daarvan momenteel het gevolg voor de zuidoostelijke helft van de Alpen. Zelfs wat sneeuw in Karinthië.

In gebieden als Turracher Höhe …

… en Bad Kleinkirchheim zien de bomen alvast weer mooi wit.

En de pistes? Die liggen er helemaal prima bij daar zo lijkt het.

Voor vandaag kan de Zuidkant zich aan nog een paar centimeter verse sneeuw verwachten, …

… maar meer is onderweg. Vooral Piëmonte dan vanaf morgenmiddag. Koploper uiteraard Prato Nevoso waar tot een meter verse sneeuw kan vallen.

Vanaf zondag gaat ook in de Alpen het kwik omlaag en moeten ze daar een aantal ijskoude dagen door. Zo zal op dinsdag bijvoorbeeld het ook overdag op veel plaatsen streng blijven vriezen, en dat terwijl de wind toch wel voelbaar gaat zijn.

En ’s nachts? Tja, geen woorden voor nodig lijkt me. Het goede nieuws is wel dat het vanaf donderdag weer zachter wordt in de Alpen. De Siberische kou gaat het er dus geen volle week uithouden.

Oorzaak is het binnenschuiven van een nieuwe depressie via Spanje van over de Atlantische Oceaan. Aan de voorzijde ervan wordt wat zachtere lucht aangevoerd en gaat het vooral in zuidelijke Franse Alpen stevig sneeuwen.


Frederic

Frederic (38 jaar) is de Belg van dienst. Fervent wintersportliefhebber en al sinds zijn kindertijd gebeten door de weermicrobe (de sneeuwrijke winters van de jaren '80 zitten daar ongetwijfeld voor iets tussen), die hem nooit meer heeft losgelaten.

152 reacties

Gesloten voor reacties.