St. François Longchamp

Het zoveelste verhaal over lawines, denk je misschien. Maar bekijk dan even deze video (link) van wat er vrijdagmiddag rond 15.30 uur gebeurde bij de télésiège de la Lauzière in St. François Longchamp (h/t Eric). Mozes kriebel! Dit is dus een natte-sneeuw-lawine en dan nog in de variant van de grondlawine waarbij het hele sneeuwdek tot op de onderliggende weide omlaag schuift. 

Update 6 maart 7.30u: klik voor video vanuit de draaiende stoeltjeslift gefilmd!

Niemand gewond
Held van de dag is liftbediende Marie-Hélène Dulac die de lawine zeer traag op gang zag komen en die besloot geen nieuwe mensen meer in de stoeltjeslift te laten, maar de lift wel te laten draaien om de al ingestapte mensen uit de baan van de lawine te krijgen. Uiteindelijk moesten 70 mensen in een twee uur durende reddingsactie uit de lift worden gehaald. Niemand raakte gewond. De lift blijft voor de rest van het seizoen dicht (zie artikel). 

Een natte-sneeuw-lawine begint met een scheur langs de hoogtelijn in de vorm van een Fischmaul (vissebek) of Lawinenmaul. In normale winters wijzen die scheuren juist op een sneeuwdek dat zich aan het stabiliseren is, bij de extreme warmte van de afgelopen dagen en de bijzondere sneeuwhoogte gaat die bek steeds verder open totdat de hele sneeuwmassa doorschuift naar het dal.

Moeder natuur
Iedereen die de afgelopen week op wintersport is geweest, heeft tenminste kleine natte-sneeuw-lawines gezien. En dan vooral buiten het pistegebied. Als natuurfreaks wel eens roepen dat pistes de onderliggende vegetatie beschadigen, roep dan maar terug dat moeder natuur er zelf ook wat van kan!

Maar deze lawines maken geen onderscheid tussen piste en offpiste. Je kunt ze ook niet triggeren met detonaties. Typisch voor natte-sneeuw-lawines is dat ze al optreden vanaf een hellingshoek van 25° en dat ze op zo’n helling dan ook veel langzamer bewegen dan de 80km/u van een “droog” Schneebrett dat bij voorkeur tussen 33° en 47° optreedt. Ze zijn ook “voorspelbaar” omdat je altijd eerst zo’n vissebek krijgt. 

Omhoog kijken
Vanaf  Ab berichtte uit Damüls dat er in Faschina 2 van dergelijke lawines over de piste zijn geschoven. Zelf heb ik gezien dat de Rifflsee-dalafdaling in het Pitztal elke namiddag werd afgesloten vanwege het lawinegevaar. Ik skiede de dalafdaling net rond het tijdstip van afsluiting en keek heel goed en ver omhoog of er op die steilere hellingen niet iets in beweging kwam.

Permanente studie
Na een heldere nacht (herkenbaar aan de knalharde pistes) is er ’s ochtends ook GEEN gevaar voor natte-sneeuw-lawines. En na de zachte fase – als het overdag hoogstens weer een graadje dooit en er geen dikke papsneeuw is op de piste – zijn al die vissebekken op de hellingen juist een teken dat de spanning uit het sneeuwdek is en dat er geen lawinegevaar is. Verwarrend? Ja, lawinekunde is verwarrend en daarom vereist het permanente studie!          

In dit bericht van het Schweizer Fernsehen zit een mooie helikoptervideo waarin je tal van actuele grote grondlawines ziet terwijl er wordt uitgelegd dat er voor het laatst 30 jaar geleden zo veel van dergelijke lawines waren. De video is van vorig weekeinde toen het ook zo zacht was. In Les Crosets in de Portes du Soleil schoof toen een gigantische grondlawine over een piste (zie spectaculaire foto en artikel). In dat weekeinde waren er ook tal van wegafsluitingen en hadden ook de Zwitserse bergtreinen met lawines te maken (zie artikel).    

“Tijdig” gewaarschuwd
Zowel in Zwitserland als in Frankrijk zijn de liftmaatschappijen “tijdig” gewaarschuwd voor het gevaar dat liftinstallaties beschadigd kunnen worden. Zie dit Zwitserse bericht van 11 februari en dit Franse bericht van 10 februari. Beide refereren aan het ongeluk van 29 januari in Lungern-Schönbuel waarbij ’s ochtends vroeg voor opening van de liften een liftmast werd geknikt door zeer traag schuiven van het sneeuwdek. Die lift moet nog dit seizoen gaan draaien met 1 mast minder en met 25 in plaats van 100 stoeltjes.  

Al zoekende op “télésiège” kwam ik nog een reeks recente ongemakken en ongevallen tegen… (meer…)