Iedereen heeft waarschijnlijk wel vernomen wat een vreselijke ramp zich afspeelt op de Filipijnen door Tyfoon Haiyan. Haiyan, door de Filipijnse meteorologen Jolanda genoemd, was een alles verwoestende typhoon die een heel groot gedeelte van de Filipijnen heeft weggevaagd. Diverse media besteden er aandacht aan en zo ook bij Wintersportweerman. Niet alleen omdat het nieuws is, maar ook omdat het aandacht verdient.

[metaslider id=28754]

Eigenlijk was het puur geluk dat ik de eerste satellietfoto’s van Haiyan had gepost op Twitter op 1 november. Ik volg al een aantal weken het tyfoonseizoen in het West Pacifische basin. Mooie namen als Wipha, Lekima, Usagi en Francisco hadden de revue al gepasseerd.  Het was in eerste instantie tyfoon Krosa die ik volgde en die mijn aandacht had, toen ik zag dat er een nieuw systeem gevormd werd boven de oceaan. Op de satellietfoto genoemd als “another system of intrest”. Dit bleek Tropische depressie 30 te zijn. Maar rechts daarvan lag een gebied met ongeorganiseerde buien die nu niet zozeer tot de verbeelding spraken (op de infrarood foto in de slider rechts van het midden) en dat was nu juist Haiyan.

Op de bovenstaande foto zie je het nogmaals. Krosa, bij de dubbele vraagtekens TD30 en bij het enkele vraagteken TD31, die later zou uitgroeien tot Haiyan. Zoals je kunt zien nog niet echt een gesloten circulatie. Daar zou de dagen opvolgend verandering inkomen, weten we nu.

 Hoe komt het nu dat Haiyan zo’n monster kon worden? Om niet een al te technisch verhaal ervan te maken moet een storm als Haiyan absoluut de meest gunstige omstandigheden hebben om uit te kunnen groeien tot een tyfoon van dit kaliber. Allereerst moet de watertemperatuur meer dan 27°-28° C bedragen. Dat zat dus wel goed want de temperatuur van het water waarboven Haiyan zich ontwikkelde was op dat moment maar liefst 32°C. Daarbij had Haiyan geen last van windschering op grote hoogte en stroomde er ook geen droge of koele lucht in het systeem. Als laatste was de wet op vrije convectie van kracht waardoor de onweersbuien goed konden uitgroeien, goed konden clusteren en door het Corioliseffect mooi een gesloten formatie konden vormen door een hogedrukgebied op grote hoogte boven Haiyan (anticyclonale circulatie).

 [metaslider id=28779]

Zodoende kon Haiyan uitgroeien tot een tyfoon met een destructieve kracht met windsnelheden gemiddeld hoger dan 300 kilometer per uur, gemeten in een tijdsbestek van 1 minuut, zoals vaak bij tyfonen en orkanen gebeurd. Maar voordat Haiyan de Filipijnen aandeed had zij haar (Haiyan is een meisjesnaam) pijlen gericht op Palau.

[metaslider id=28783]

Een belangrijk moment waarop een tyfoon doorgroeit, is het moment van de oogrok vervangingsfase. Door het smalle oog van Haiyan en de middelpunt vliedende krachten verliest dit systeem kort haar kracht. Het oog stort in en wordt vervangen door een nieuw groot oog zodat het systeem in al haar kracht kan doorgroeien. Uit satellietbeelden heb ik kunnen vaststellen dat dit in ieder geval 2 keer heeft plaatsgevonden. Eén keer ten westen van Palau en één keer ten westen van de Filipijnen. Net ten westen van Palau was Haiyan reeds een tyfoon van cat.4 op de Saffir Simpson schaal.

 Op 6 november passeerde Haiyan Palau. Een majestueus uitziende eilandengroep, zeer bekend in de duiksport. Helaas is het koraal hard getroffen door deze tyfoon. Over schade op Palau is weinig bekend.

 [metaslider id=28796]

Uiteindelijk had Haiyan de Filipijnen al op 7 november in het vizier. Met haar “vangarmen” bracht ze al bakken met regen richting de westkust. De wind deed er nog niet zoveel toe omdat het systeem nog te ver op de oceaan lag maar die wakkerde al wel flink aan. Het was wel al duidelijk dat de Filipijnen hard getroffen zouden worden. De (Nederlandse) media en weerbureaus deden nog niet veel met de informatie, die ook bij hen bekend moest zijn. Twitter ontplofte op dat moment al met diverse foto’s en feiten.

These “buildings” will not survive #Haiyan

 Op 7 november plaatste ik de bovenstaande foto op Twitter. Deze werd opgepakt door Jonathan Erdmann (retweet) van The Weather Channel / Weather.com. Het leuke is dat hij dit op zijn blog bij Weather.com heeft gepost.

Uiteindelijk kwam Haiyan op vrijdag 8 november als verwoestende cat.5 tyfoon aan land. Met windsnelheden van + 300 kmh en windstoten van +370 kmh. Op haar weg alles vernietigend. In Tacloban zaaide zij dood en verderf en liet weinig heel van dat stadje. Door de open structuur van de Filipijnen kon Haiyan haar kracht enigzins behouden. Zodra een tyfoon aan land komt verliest het zijn kracht omdat het geen voeding meer krijgt van het warme water. Land werkt als schuurpapier voor een tropische storm.

[metaslider id=28805]

Er zijn ook critici die schrijven dat het allemaal niet zo heftig was. Dat wil zeggen, geen cat.5 storm, en geen windsnelheden tot 370 kmh. Je leest het hier en hier. Ieder z’n goed recht. Haiyan was zeker niet de meest destructieve storm aller tijden. Haiyan was ook niet de zwaarste storm aller tijden of de storm met de meeste schade of doden. Camille in 1969 in het Atlantisch basin, Katrina in 2005 in het Atlantisch basin en The Great Galveston hurricane in 1900, eveneens in het Atlantisch basin, steken Haiyan naar de kroon met resp. windsnelheid, financiële schade en slachtoffers. (slachtoffers kunnen zeker wijzigen) Orkaan Wilma was qua luchtdruk veel lager. Nee, geen records voor Haiyan. Maar dat maakt het allemaal niet minder erg. Mijn bronnen zijn de NOAA, JTWC en de Universiteit van Wisconsin. Zeer gerenomeerde instanties die de feiten absoluut juist berekenen en inschatten.

En dan zijn er nog de opwarmingslobbyisten. “In de toekomst komen er meer van dit soort stormen vanwege de klimaatopwarming”. Ook dit is flauwekul wat mij betreft. Dan waren er de laatste jaren allang zulke hevige stormen geweest. Dit seizoen op het Atlantisch basin geen één Mayor Hurricane en als Haiyan op de oceaan was blijven hangen dan had er geen haan naar gekraaid.

 Haiyan is uitgeraasd en de restanten hangen ergens boven China. De uiteindelijke balans moet nog worden opgemaakt en dat kan maanden duren. Hopelijk blijven dit soort systemen voortaan op de oceaan hangen, maar daar heeft alleen de natuur een hand in.

Wil je nog meer weten, volg mij dan op Twitter. Daar staan nog veel meer kaarten en informatie. @weermanronaldo


Ronaldo

Ronaldo: Geboren in 1968, Amsterdammer maar voornamelijk Purmerender. Trotse vader van Mikey en trotse WSWM weerman. All season freak maar voornamelijk winter. Skiën, fietsen en voetbal. Absolute levensgenieter & traveler! USA & Afrika maar zeker ook verrassend mooi Canada.

19 reacties

Gesloten voor reacties.