Hoe maak ik van voorjaarsskiën of bikiniski een droom?

Bikiniski - klik voor groot

Nu het weer zachter wordt in de Alpen steken de pessimistische geluiden over papsneeuw en groene hellingen, natuurlijk weer de kop op. En toch zijn de warme dagen in het voorjaar zowat de mooiste skidagen van het jaar. De vele bikini-races die wereldwijd worden georganiseerd getuigen daarvan (bron foto). Nog maar weinig Nederlanders begrijpen hoe je hiermee om moet gaan. Bij deze leg ik dan ook voor eens en altijd uit wat er nu zo gaaf is aan voorjaarssneeuw en waarom ik dit ook wel ‘firnskiën’ noem. 

Bron: ankn.uaf.edu

Wat is ‘firn’?
Zowaar staat er op de Nederlandse wikipedia een heel aardige definitie van firn: “Firn is een grofkorrelige substantie bestaande uit een sneeuw en ijs, die ontstaat door het beurtelings ontdooien en bevriezen van de bovenste sneeuwlaag in zogenaamde firnbekkens.” Tja, maar wat heb je daar nu als pisteskiër aan? Welnu… in feite is oudere meervoudig geprepareerde pistesneeuw niets anders dan… kunstfirn! 

Hoe zit dat?
De pistebully’s versnellen het proces van de omvorming van de fraai vertakte verse sneeuwkristallen naar ronde glazige, ijsbolletjes drastisch. In de vrije natuur duurt dit proces een heel winterseizoen. De druk van de dikke onberoerde sneeuwlaag in het hooggebergte in combinatie met het herhaald ontdooien (eigenlijk gedeeltelijk ontdooien en vochtig worden) en weer bevriezen van de sneeuwlaag zorgt ervoor dat wat je medio april als toerskiër in het hooggebergte tegenkomt eigenlijk ordinaire pistesneeuw is. ’s Ochtends keihard en ’s middags pap. Er tussenin een droom om te skiën. Omgekeerd is dat wat je als pisteskiër vanaf medio februari bij zonnig en warm weer kunt tegenkomen niets anders dan de firnsneeuw waar de toerskiër van begin april tot medio juni van geniet. 

Hoe ga je ermee om? (meer…)

Chef bergredding Vorarlberg open voor idee “preventie-stichting”

gebhard barbisch

Gebhard Barbisch – klik

“Ja de raket is ook niet uit een koets geëvolueerd”, roept Gebhard Barbisch de baas van de bergredding van Vorarlberg enthousiast als ik hem voorstel dat er een preventie-stichting in het leven geroepen zou kunnen worden om nog eens helemaal fris over oplossingen na te denken. 

Naar de maan
“Met zo’n stichting kun je een ‘bouweffect’ krijgen, waarbij je op totaal verrassende oplossingen komt!”, aldus Barbisch. “In 1930 had ook niemand gedacht dat we naar de maan zouden vliegen. Ja, het is zelfs zeker dat we over enkele jaren de preventie in de wintersport op een totaal andere manier zullen aanpakken.

Eureka
We hebben elkaar nu een half uurtje gesproken, maar er komt een moment – misschien nog deze week of volgende week of volgende maand – dat iemand denkt eureka en dat we dan op het spoor komen van een totaal nieuwe meer bevredigende aanpak van preventie!”

Gebhard Barbisch is leider van de bergredding in de Oostenrijkse provincie waar het lawineongeluk van Prins Johan Friso is gebeurd. Gisteren sprak ik hem uitgebreid over de door zijn collega Estolf Müller uit het Salzburgerland aangezwengelde discussie over vernieuwing van het preventiebeleid (zie hierrr en hierrr).

In eerste instantie reageerde  hij sceptisch over de aanzet van zijn collega. Hij sprak zijn verwondering uit over “die buitenlanders” die niets van de berg begrijpen en die in plaats van hun tochten voor te bereiden in de disco hangen. Ik wierp hem voor dat Florian Moosbrugger natuurlijk bepaald geen “buitenlander” was.

“Domme buitenlanders”
Alsof hij zijn “stam van de Vorarlbergers” moest verdedigen, reageerde hij uit de heup: “Ik moet nog zien of niet Prins Johan Friso als eerste die helling is ingeskied.” De bergmens Barbisch voelde de ontoereikendheid van dit antwoord en stond in een keer meer open voor mijn suggesties. (meer…)

Wintersportweerman speciale gast Pauw & Witteman

pauw & witteman johan friso lawine

Klik voor grote afbeelding

Zonder tegenbericht zie je mij vanavond om 23.00u in Pauw & Witteman als extra gast ten opzichte van het hierboven afgebeelde viertal. De redactrice die me uitnodigde vond mijn inbreng als allround wintersporter en weerman waardevol te opzichte van de extreem bergsporter Wilco van Rooijen waardevol.

Mijn niet ontijdige waarschuwingen van gisteravond en vanochtend hebben waarschijnlijk ook indruk gemaakt. Waarschijnlijk zal mijn eigen lawineongeluk van 26 februari 1993 in Hinterglemm even buiten de pistes ook ter sprake komen. Ik sluit niet uit dat ik mijn emoties niet 100% de baas zal kunnen, maar met jullie steun red ik me hopelijk wel.

Wat een kloteavond is dit zeg! 

Graag jullie reacties op de uitzending straks in de reacties… (meer…)

Lech lawine Litzen Prins Johan Friso ziekenhuis Innsbruck

Klik voor grotere afbeelding

En nu is het dus toch gebeurd! Had ik nog zo gewaarschuwd met dit uitvoerige “leken-lawinebericht” gisteravond en ook vanochtend in mijn Bizztravel wintersport weervideo (zie hierrr). Ik schreef gisteravond:

Dus gewoon onbezorgd genieten van een unieke wintersportweek? Nou, dat nu ook weer niet helemaal. Het offpiste skiën is zo gewoon geworden tegenwoordig, dat in elke groep en in elk gezin wel iemand is die zich eraan “bezondigt”. Al druk je elkaar nog zo op het hart gewoon op de pistes te blijven, iemand zal toch ergens de verleiding niet kunnen weerstaan om toch net even dat ene schijnbaar ongevaarlijke hoekje door de poeder af te steken.

[…]

Wat mij betreft mag je alleen dan roepen dat je iets van lawines begrijpt als je cursussen hebt gevolgd, boeken hebt gelezen en ook wel ergens in je omgeving met het verdriet over een slachtoffer geconfronteerd bent geweest. Heb je dat op zak, in je hersenpan en in je “systeem” en volg je de lokale lawineberichten elke dag, doe dan wat je goeddunkt zonder anderen in gevaar te brengen.

[…]

Het kan zijn dat je op 10 meter naast een “hotspot” in de helling bent geskied waarmee je een lawine zou hebben losgetrapt die je zeker niet zou overleven… en dat er toch niets gebeurt. En dat je je dan koning waant terwijl je in werkelijkheid een enorme sukkel bent. En toch weten de echte liefhebbers nu al dat ze niet naar me gaan luisteren… en dat ze straks gewoon helemaal losgaan. Ik kan dan alleen maar ten overvloede roepen dat de pistes in een sneeuwsituatie zoals nu ook gewoon geweldig lekker skiën en boarden.

Misschien helpt het als ik de ongevallen van vandaag waarvan 2 dodelijk nog eens opsom…. (zie bericht)

[…]

Eén ding weten we zeker er komen komende week nog een hele reeks dodelijke en bijna dodelijke lawine-ongelukken van echte domkoppen en/of pure pechvogels. Zorg dat je daar niet bij zit!  

En ongeveer precies zoals ik gisteravond beschreef is nu gebeurd. Rond 13.20 uur het nieuws op vol.at dat er rond 12.15 uur een persoon door een lawine in Lech is bedolven. Met toen al als toevoeging onderaan:

Laut APA war die verschüttete Person ein Mitglied der niederländischen Königsfamilie.

Overlevingskans in lawine

Klik voor grotere plaat

En zo werd dus al snel duidelijk dat het om de 43-jarige Prins Johan Friso ging. Hij schijnt een kwartier bedolven te zijn geweest. Nu lees ik zelfs 20 minuten. Daarmee zit je al dik in de slechte zone. In de grafiek hierboven zie ik dan ruwweg 70% overlevingskans. Dat er überhaupt nog kansen van overleven zijn dankt hij aan het feit dat hij een lawinepieper droeg.

Oostenrijkse vriend
Inmiddels is ook bekend dat Johan Friso met een Oostenrijkse vriend skiede en dat die vriend een ABS lawine airbag rugzak droeg. Hierdoor raakte deze vriend niet bedolven en kon deze de bergrediing inschakelen (bron). Natuurlijk zal worden uitgezocht wie van de twee het initiatief nam om de gevaarlijke helling te skiën maar uiteindelijk is elk van beide volwassen mannen voor het eigen handelen verantwoordelijk. 

Ik lees ook dat hij een schedelbasisfractuur zou hebben wat erop zou wijzen dat hij ofwel tijdens het meegesleurd worden een hard voorwerp heeft geraakt ofwel dat de wind- en vervolgens lawinegeperste sneeuwbrokken zo zwaar waren dat zij de Prins dit letsel hebben toegebracht.

De prins is met de reddingshelikopter Gallus 1 naar het ziekenhuis van Innsbruck gevlogen. Hierrr een video van die helikopter en hier de technische specificaties van het toestel dat in december 2009 in gebruik werd genomen (bron).

Liveblog Volkskrant

Liveticker VOL.at (Duits)

Liveticker De Stentor

Hieronder de kaart van de plek des onheils – de Zugertobel – en een foto van een lawine uit maart 2009 op die plek…. (meer…)

Geen idee hoe het weer na het weekeinde zal zijn!

Klik voor grotere grafiek

Uit piëteit met de mensen in Oost-Europa en op de Balkan kijk ik deze dagen steeds ook even wat zij nog voor hun kiezen krijgen. De GFS-hoofdrun doet bij hen na het weekeinde precies het omgekeerde als in de Lage Landen: daar weer ijzig koud en hier “lenteachtig” zacht met de +10°C voor het grijpen. Yin en yang zoals altijd met het weer (behalve dat het net nu ook in Adelaide Australië de koudste februari is sinds 1977).

Kijken we naar het GFS-ensemble op 1500m voor De Bilt hierboven dan zien we dat er nog niets beslist is. Als het op die hoogte -10°C wordt heb je in de LL zeker weer winterweer. Je krijgt dan ook sterk het gevoel dat het een kwartje op zijn kant is dat vrijdag of zaterdag zal gaan vallen. Wat vooral erg onzeker is vanaf de Balkan via de Alpen tot in de LL is de neerslag. Kijk een naar die reeks blauwe pieken van de controlerun, die in de groene hoofdrun amper terug te vinden zijn.

Nee het is echt een gevalletje van elke 6 uur kaarten doorneuzen in de Wintersport Weerkamer hieronder om een beeld te krijgen van de Carnavalsweek in de Alpen. Het verhaal blijft: morgen en overmorgen sneeuw aan de noordkant. Donderdagmiddag vanuit de Franse Alpen mooie opklaringen. Vrijdag zonnig in de Alpen behalve in de oostelijke Oostenrijkse gebieden. Zaterdag een ideaal “weervenster” voor de grote reis- en wisseldag. Zondag sneeuw van de LL tot in de Alpen.

Cadeau
Vandaag kan ik daarbij cadeau doen een redelijke kans op een zonnige maandag in de Alpen. Verder dan dat kan ik NIETS zeggen…

Of toch? (meer…)

Op Valentijnsdag stilstaan bij ijzingwekkende winterfoto’s

Klik voor grote plaat

Natuurlijk schrijf ik zo een weerbericht dat een beetje een herhaling wordt van de voorgaande: we kunnen kijken tot zondag de 19e en daarna weten we het niet. Misschien schijnt maandag de 20e in de Alpen de zon. Misschien ook niet! Over een half uurtje meer daarover. Ondertussen ben ik steeds meer in de ban van het bizarre winterweer in Europa en de foto’s daarvan die binnenstromen.

Hieronder een setje door mij verzamelde foto’s…

[fbphotos id=351882768179268]

We weten nu dus dat je niet met een Hummer over een bevroren meer moet rijden!

Hieronder geef ik de links naar de artikelen waar deze foto’s uit komen…. (meer…)

Bizarre video’s onder sneeuw bedolven Roemeense dorpen

Vreemde tijden! In Roemenië zien hele dorpen onder meters sneeuw bedolven. Ik spreek geen Roemeens maar het woord “incredibele” hoor ik vaak. Niet minder gek is het dat iemand in Zwitserland een houtkachel in zijn Volvo heeft ingebouwd (must see must see foto; zie ook artikel). Zelfs in het ijzige Ottawa is doorgedrongen dat er in Europa gekke dingen gebeuren getuige dit overzichtsartikel met Elfstedentocht-teleurstelling en bijvoorbeeld deze foto van een noordpoolachtige Donau-monding.

Hieronder nog een spectaculaire video over de situatie in Roemenië… (meer…)

Gaan luchtdruk en extra lage temperaturen de Elfstedentocht redden?

Rechter muisknop voor grotere kaart

Het KNMI verwacht een middagtemperatuur van -5°C in Friesland. De komende uren schuift er wat bewolking binnen (samenhangend met de sneeuwval in de oostelijke helft van Oostenrijk) in de noordelijke provincies en dat gaat er misschien wel voor zorgen dat het kwik in zuidwest-Friesland vandaag nauwelijks hoger stijgt dan -10°C. En dat is de hoek waar het ijs het zwakst is tegen het IJsselmeer aan. Ik heb alle reden om te denken dat de komende nachten en dagen (veel) kouder gaan worden dan het KNMI nu opgeeft in de meerdaagse.

Extreem hoge luchtdruk gaat kwik drukken


Dankzij het uitstekende weerstation Wasscher.nl hier in Krommenie hoef ik zelf geen weerstation te draaien (heb het al druk genoeg met 4 kids, poes en konijn en cavia met deze temperaturen). Maar zie toch eens de bevestiging in die grafiek van wat ik ook op de barometer van mijn Suunto Core zie: de luchtdruk gaat door het dak momenteel! 1043,5 hPa al om 11 uur. Volgens de 3 modellen die ik volg zitten we tot aan het weekeinde op of boven de 1040hPa. Waarbij het mij toch niet zal verbazen als we bijvoorbeeld vannacht toch nog het februarirecord van 1046,7 hPa gaan benaderen.

Met name het GFS model biedt toch zicht op een erg gunstige positie van een kleine hogedruk kern waardoor het besneeuwde Nederland wel eens de koudepool van Noordwest-Europa kan blijven vormen de komende dagen. Kouder dan West-Duitsland zijn we alle afgelopen nachten geweest. En met deze luchtdruk wil ik nog zien dat er echt effectief bewolking gaat binnenschuiven. Er is tenminste kans dat de bewolking mee gaat vallen in delen van het land en dat we gewoon een extreem koude serie blijven houden.

Tijdens het tikken van dit bericht is de luchtdruk 0,1hPa verder gestegen: 1043,6 hPa nu!

Hieronder de groeiende temperatuurserie van vannacht en vandaag de dag door… (meer…)

Ferbruariwinter 2012 krijgt “onheilspellend” karakter

Klik voor grotere kaart

Titels schrijven is een vak en als je site dan ook nog up en running (problemen lijken opgelost nu) dan kun je een visie met je achterban delen. In zo’n titel moet je toch de verbeelding prikkelen. Dus doe ik dat vanavond met het woord “onheilspellend”. In het Duits zou je ook zeggen “unheimisch”. Sla je door dan kom je op duistere termen als “morbide” wat zeker geen brug te ver is als je het toenemende aantal slachtoffers van de kou overziet (teller nu op 250). Een slagveld. Behalve voor iedereen met een huis met CV en iedereen met een goede “pooluitrusting”. Dan is het genieten – ook op de pistes in de skigebieden.

BV5
En we kunnen nog even vooruit als we de GEM12u kaart voor de nacht op 12 februari (de dag van de elfstedentocht??) mogen geloven. Die paarse zones zijn echt heul koud en daar komt dan nog steeds ons weer vandaan. ECMWF berekent nu een hele serie ijzige nachten voor heel Europa inclusief de LL om dan volgend weekeinde op zondag voor enkele dagen lichte dooi te berekenen, met dan weer een overgang naar arctische aanvoer op basis van een Groenlandhoog. Mijn BV5 dus! GFS maakt van dinsdag de 14e de eerste dag met lichte dooi overdag in de LL. Om vervolgens ook met Groenlandhoog voor overgang naar arctische aanvoer te gaan. Je raadt het al: BV5!

Niet gerust
Natuurlijk werk ik hier een uitgebreide analyse van de GFS, GEM en ECMWF kaarten uit met name ook gelet op de kansen op een herhaling van het recente snowmageddon komende dinsdag. Het is aan reageerder Sebastiaan te danken dat ik daar in gedoken ben en ook vanavond nog geven 2 van de 3 modellen die ik volg maanden en of dinsdag mogelijk weer 2-5cm sneeuw in de kustzone. Het Europese model waar het KNMI mee werkt laat het alleen op de Noordzee licht sneeuwen en later midden over het kanaal. Me dunkt dat het “weer” toch graag randzones opzoekt om iets moois te brouwen, dus helemaal gerust ben ik er niet op.

GEM sneeuwval komende dinsdag
[fbphotos id=344500805584131]

Hier de nieuwe GEM serie. Sneeuwval langs de kust vooral maandagmiddag en avond! Als het al gebeurt. ECMWF doet er niet aan mee. En GFS berekent maar 2cm dinsdagochtend. Toch in het achterhoofd houden!

Klik voor grotere kaart

GFS berekent voor komend weekeinde de eerste dump van het hele seizoen aan de zuidkant van de Alpen.

Meer analyse volgt!

Ondertussen amuseren we ons natuurlijk samen met de temperatuurkaarten van Nederland diepvriesland… (meer…)

4 februari 2012 is de min twintig Celsius in Nederland gehaald

Update: laagste waarde  -22,9°C om 8.27u in Lelystad.

Min twintig graden celsius in Nederland

Dat Nederland een formidabel koudemeer is bewijst de eerste nacht na de eerste serieuze sneeuwval van winter 2012. Tussen 0.40u en 0.50u werd de -20°C in vliegende vaart gepasseerd en waar anders dan in de Flevopolder (-3 tot -6 NAP). Een fraai staaltje van global warming is dat. Waar is die CO2-deken nu gebleven? Ik heb de oplossing voor Greenpeace: “Roep voortaan dat er een gat in de CO2-laag zit! Kassa!”

Wat kunnen we zeggen over kouderecord van februari? Op de site van het KNMI lezen we: In Uithuizermeeden daalde de temperatuur op 16 februari 1956 tot -26,8 graden, het record voor februari en bijna de laagste temperatuur ooit in ons land gemeten. Op 27 januari 1942 noteerde Winterswijk het eeuwrecord: -27,4 graden (bron).

Ik blijf nu toch even op om te kijken hoe snel we de -22°C halen. Als dat snel gaat is het record ook binnen handbereik. Zo lang het maar niet waait! Met de poolsneeuw wordt de lucht de komende uren droger en droger en kan het kwik verder dalen.

En bedenk dat het in heel Duitsland nergens kouder is dan -18°C. Zie kaart Duitsland van 01.00u. Ja, behalve op de Zugspitze -25,6°C – zie hierr – en natuurlijk de Funtensee. En wat doen Glattalp en Funtensee ondertussen? De eerste doet om 01.00u -33°C en de tweede om 0.00u -31,8°C. Volg ze hierr en hierr. Dat kan ook nog knap koud worden daar. Min 40°C morgenvroeg? De net bijgestelde Funtensee-prognose gaat niet verder dan -35°C. Maar hé, in Nederland zitten we ook al bijna 10 graden onder de prognose!

Hieronder de hele serie op weg naar de -22,9°C waarde en nog ietsje verder de ochtend in! (meer…)