Elfstedentocht

Wordt alleen Valentijnsdag een zachte dag?

Rechter muisknop voor grotere plaat

Het GFS model komt 4 keer per dag met nieuwe rondes nieuwe kansen nieuwe kaarten. Net als de op een na laatste run (18u) is ook de 06u run (komt uit om 12u) een run met alleen een heel tijdelijke verzachting toevallig precies op Valentijnsdag. Overdag +5°C voor één luttel dagje. De nachten zonder uitzondering onder nul. En de nieuwe run laat het gewoon weer steeds steviger vriezen met in de LL nauwelijks sneeuwval met wat mij betreft als beste datu voor de Elfstedentocht maandag 20 februari!

Maar dit is maar een modelrun! Ik zou nog steeds alles op alles zetten voor een tocht komende maandag. De GFS 06u laat dat toe. Hoogstens langs de Waddenkust een graadje dooi de 13e, maar daar is het ijs het sterkst heb ik begrepen. Verder motsneeuw en gewoon vriezen. Met deze run weet ik één ding zeker: dat het NIET zeker is dat de Elfstedentocht zondag of maandag NIET gereden kan worden. Het is echt nog open.

En anders doen we hem toch maandag de 20e, of dinsdag de 21e, of woensdag de 22e of donderdag de 23e. Verder kijkt deze modelrun niet. Het ensemble vis ik zo op en dan weten we nog iets ten aanzien van de robuustheid van deze berekening! In elk geval moeten we serieus rekening houden met maar een heel tijdelijke verzachting! Happy Valentine!

Enne… kijk ik te weinig naar de Alpen en de skigebieden momenteel? Dacht het niet als er op het weer voor komende zondag niet eens een pijl te trekken valt. De Alpen zijn vandaag guur en grauw. Morgen is de zon terug en is het wisselend bewolkt met af en toe een sneeuwbuitje. Gewoon prima skiweer en vanaf het weekeinde weten we het niet. Wil je per sé een dump? Klamp je dan vast aan de Elfstedenvijandige GEM-berekening van vanochtend. Daar hebben we pas vanavond rond 19 uur een nieuwe van.

Hieronder zo dadelijk het ensemble (pluim) voor Friesland….. (meer…)

Door Hajo, geleden

Europees weermodel zondag motsneeuw, dan dooi, dan herstel

Rechter muisknop voor grote afbeelding

Als meteoroloog is het Europese weermodel smullen vanochtend. Net als het GFS model hier een window of opportunity voor de Elfstedentocht komende zondag. Het Canadese model had forse sneeuw zaterdagavond en regen zondag (zie hier). GFS is voor zondag helemaal droog en biedt nog een kansje voor de maandag (zie hier). Het Europese model (ECMWF) berekent wel een stevige dooiinval alleen de overgang op zondag zal nog goed te pruimen zijn: motsneeuw of motregen (dauwpunt net onder nul in de berekening) na nog een tamelijk koude nacht op zondag.

Verrassend einde
Even los van de Elfstedenkoorts toont het Europese model vanochtend na een reeks kwakkeldagen met ook de nodige regen (veel minder sneeuw naar de Alpen dan Canadees model) een verrassend herstel van de winterkou op donderdag de 17e.

[fbphotos id=346408982059980]
Voor grote platen ga naar dit Facebook album.

Hierboven zie je de manier hoe het ECMWF model vanochtend een krachtig herstel van de winter berekent! In eerste instantie via mijn BV5 met ook hoge druk boven Groenland maar dan toch weer meer naar een Scandihoog neigend met weer serieuze kansen voor droge kou en dus natuurijs. En zo kom je toch weer terug bij de Elfstedentocht: we moeten niet uitsluiten dat na een afgelasting komend weekeinde de ijsvloer een week later al weer fors aan het herstellen zou zijn. Ik meen dat we dat in 1996 ook hebben gezien: dat je na een hervatting van de winter gewoon weer op het “oude ijs” met een nieuwe laag aangevroren regenwater kon schaatsen. Wie helpt mijn geheugen even opfrissen.

Rechter muisknop voor grote plaat

Het ensemble is binnen en we zien inderdaad een beetje sneeuw komende zondag. Dat zijn de kleine rode piekjes in de grafiek rechts onder. Ik tel in de grafiek linksonder vier lijntjes die de dooiaanval uitstellen tot dinsdag waardoor maandag ook weer een optie zou worden. Enkele lijntjes blijven zelfs koud, wat wil zeggen dat er nog steeds een kans is dat de hele dooiaanval niet doorgaat. En toch een fors aantal lijntjes steunen de rode hoofdrun zodat de hervatting van de vorst eind volgende week ook een waarschijnlijk scenario is. Dat zou gepaard kunnen gaan met flinke sneeuwval (rode pieken volgende week dinsdag en woensdag) en ook daarna blijven de sneeuwkansen hoog, dus is het niet dat ik denk: “Stel die Elfstedentocht een week uit.”

Ik zou gewoon echt alles op alles zetten om zondag te rijden en die kans voor maandag strak in de gaten te houden.

Hieronder de hele serie nachten van het ECMWF voor de LL… (meer…)

Door Hajo, geleden

Amerikaans weermodel zegt Elfstedentocht komende zondag

Rechter muisknop voor groot

De GFS 18u van gisteravond laat was positief voor een Elfstedentocht komende maandag. De nieuwe 00u run (beschikbaar sinds 6 uur) geeft nog een window of opportunity komende zondag. Temperaturen op of net onder het vriespunt na een nacht met matige vorst. Wel al westelijke wind maar nog nauwelijks neerslag. Zie de kaart hierboven voor zondag 12uur. Heel anders dus dan het Canadese model dat al komend weekeinde een flink front naar de Alpen gaat doorlaten (zie vorig bericht).

Het GFS model laat pas de 15e een flinke plug neerslag door naar de Alpen en gaat dan richting 20e met kwakkelweer toch de kant op van mijn BV5 maar later en minder uitgesproken en minder koud dan in het Canadese model.

Rechter muisknop voor groot

Hierboven het ensemble van de 00u run voor Friesland. Je ziet de neerslaglijntjes op zondag allemaal tegen de grond gedrukt. Pas 14 en 15 februari zou het regenen. Eén moedig lijntje gaat voor fors herstel van de winter vanaf de 17e. Laat me alvast verklappen dat het Europese model dat ik in het volgende bericht ga behandelen. Juist voor deze spannende oplossing kiest. Een dergelijk herstel van de winter hoeft niet sneeuwvrij te zijn. Dus of we daarop willen gokken? Ik zou nog steeds alles op zetten voor een tocht op zaterdag of zondag, waarbij de kans bestaat dat we een vriezende maandag cadeau krijgen. Die lijntjes zijn in bovenstaande grafiek ook te vinden.

Niet wanhopen dus!

Hieronder later nog enkele GFS kaarten… (meer…)

Door Hajo, geleden

Canadees weermodel zaterdag regen, zondag sneeuw

Rechter muisknop voor groot

Als er een Elfstedentocht op het spel gaat kun je als weerman niet zo maar iets roepen. Dan moet je echt heel secuur kijken. Daarom vanochtend 1 blogbericht per model wat ik analyseer. Gisteren nog was de stand van zake dat de 3 modellen die ik dagelijks volg een Elfstedentocht na zaterdag onmogelijk maakten. Vanochtend zijn er zeker verrassingen te melden. Weinig verrassend is het Canadese model (GEM) dat al zaterdagavond een warmtefront laat binnendringen met eerst sneeuw en dan regen en dan zondag de 12e al flinke dooi.

Daarna een serie dumps aan de noordkant van de Alpen. Tja, daar ligt al zo weinig. LOL. In de LL kwakkelweer met nachtvorstjes en overdag lichte dooi. Winterse buien. Zeker ook regen daarbij. En pas helemaal aan het gaatje op het +240u moment donderdag de 17e een herstel van de winterkou vanuit het noorden. Precies volgens mijn BV5.

Snel door met de andere modellen die ik ook al heb geanalyseerd….

Hieronder volgen later nog enkele relevante GEM kaarten (meer…)

Door Hajo, geleden

Weermodellen 3-0 voor Elfstedentocht op zaterdag 11 februari

Hierboven het deels nog bedroevende beeld van de ijsdikte op de Elfstedenroute. De getallen zijn “user  generated” van de website ijsdikte.eu, een initiatief van degene die we hier kennen als reageerder Keida. Grappig is dat ik zonet zag dat het vanochtend daar tussen Lemmer en Stavoren net even -15°C is geweest dus dat is bemoedigend. Getallen op die website met een gele rand zijn 3-5 dagen oud. Suggestie aan Keida: nu je zoveel metingen binnenkrijgt moet je gewoon alles ouder dan 24 uur niet meer tonen en alles ouder dan 12uur een gele rand geven. Alleen zo zijn we niet helemaal aan de zich in Stilzwijgen hullende rayonhoofden overgeleverd.

De stemming in Nederland is inmiddels toch wel dat de tocht der tochten er zal komen. De weermodellen gaan vanochtend allemaal voor zaterdag 11 februari. GFS, ECMWF en GEM laten het allemaal op zondag of maandag tenminste tijdelijk misgaan. Met of een plens regen als sneeuw naar de Alpen over ons heen of een serie kwakkeldagen die het ijs ook geen goed zal doen. De dag waarop het kan (me is verteld dat zondag toch al geen optie is) is gewoon zaterdag 11 februari 2012. Waarbij ik me goed kan voorstellen dat de beslissing pas morgen wordt genomen als we weer een hele rits hoofdruns verder zijn. Als de weergoden er nog even zin in krijgen tot medio volgende week, dan heeft dat natuurlijk de voorkeur.

Update 9.38u: ik hoor net op de radio dat er nog geen datum is genoemd, dat woensdagavond de rayonhoofden weer bij elkaar komen en dat donderdagochtend weer een persconferentie is. Als ik zie dat het vannacht waarschijnlijk weer zeer streng gaat vriezen dan vraag ik me af of dit niet allemaal 1 dag eerder zou kunnen. Anderzijds vermoed ik dat het draaiboek van de organisatie zo is dat de zaak in 48 uur kan worden opgetuigd. Als ze maar niet de fout van de gemiste tocht van 1996 gaan herhalen!

Ik quote Wikipedia: Op 24 oktober 2008 publiceerde het wetenschappelijke tijdschrift Climatic Change dat volgens de berekeningen van het planbureau vier keer vaker de Elfstedentocht georganiseerd had kunnen worden: in 1939, 1979, 1987 en in 1996.

Hieronder enkele illustratieve weerkaarten… (meer…)

Door Hajo, geleden

Vanochtend op het nippertje de zeer strenge vorst gehaald

Klikken voor groot wordt gefixed

Grappig dat de weergoden ook van statistiek houden! Met -14,6°C om 7 uur nemen ze geen genoegen en dus persen ze er om half negen nog en fraaie -15,1°C uit. Natuurlijk is ons eigen koudemeer – de Flevopolder. Grappig dat deze dunne lens van zeer koude lucht (niet meer dan 50m dik) ook nog even naar Stavoren is gewaaid rond 8.50 uur. -15,0°C precies daar waar het ijs voor de Elfstedentocht nog het zwakst is!

Na de kids op de schaats naar school te hebben gebracht – heel grappig met een stukje ijs-water-ijs-sandwich ertussen – en ik weer weet wat brugbukken (leuk voor de Van Dale?) is, post ik snel dit korte bericht…. in afwachting van hoe de nu toch verregaand geoptimaliseerde site het gaat doen vandaag!

Glattalp -44,2°C
 

En in de Alpen? Beetje brrrr. De Glattalp kelderde naar -44,2°C vannacht. Geen record want op 7 februari 1991 werd hier -52,5°C gemeten. Zie dit geweldig volledige overzicht van temperatuurrecords op wikipedia.de. Dit weerstation is in bezit van MeteoMedia van de Duitse TV-weerman Jörg Kachelmann en enigszins omstreden. Kachelmann beweert echter dat zijn opstelling met de thermometer op 6 meter hoogte met een sneeuwhoogte van 4 meter precies goed is ingericht. Wat maakt het uit: het was gewoon fricking koud vannacht in de Alpen en wat mij verbaast zijn die gemeten windstoten op de toppen.

Hieronder de ochtend Nederlandse temperatuurserie vanaf half zes… (meer…)

Door Hajo, geleden

Maandag 6 februari Vijf Merentocht Giethoorn & Wanneperveen

Klik voor grotere afbeelding

Breaking nieuws op twitter: ijs & weder dienende vindt morgen de Vijf Merentocht (25/50km) plaats georganiseerd door de IJsclubs Giethoorn en Wanneperveen. Zie hierrr de aankondiging op Twitter en. Meer informatie op de website van IJsclub Giethoorn. En hierrr dus op Twitter. De foto hierboven van IJsclub Giethoorn toont dat de Vaderlandse ijsclubs wel degelijk over materieel beschikken om snel grote oppervlakken en afstanden ijs sneeuwvrij te krijgen.

Niet te verwarren met de grote Overijsselse Merentocht (200km) die langs nog een hele riedel dorpjes gaat (zie route).

We zijn nu duidelijk in fase 3 beland van de realisatie van een Elfstedentocht:

  1. Begin ijsaangroei en goede weerkaarten
  2. Officiële koudegolf (drie nachten strenge vorst, drie dagen matige vorst)
  3. Eerste kleine toertochten
  4. Eerste grote toertochten & wedstrijden
  5. Elfstedentocht
  6. Lekker verder schaatsen (LOL)

Vlak bij mij in de buurt gaat het gerucht dat woensdag de Bannetocht in het Jisperveld gereden kan worden. Op de website van de IJsclub Wijdewormer lees ik echter: (meer…)

Door Hajo, geleden

Nu ook “man in Sarajevo” in dienst van elfstedentocht

sarajevo 05-02 2012

Klik voor grotere plaat

Herinner je je mijn artikel over “onze man in Boekarest”? Sinds gisteren moet ik daar “onze man in Sarajevo” aan toevoegen. Beide heren komend weekeinde op de Bonkevaart? In elk geval is het zo dat kurkdroge kraakheldere stralingsnachten zoals gisternacht (-22,9°C in Lelystad) en vannacht  (-21,0°C in Lelystad) alleen mogelijk zijn als op een andere plek bakken met hemelwater of hemelsneeuw zijn neergedaald. Het weer is nu eenmaal altijd yin en yang. Behalve dan dat ik op deze kaart van het hele noordelijk halfrond vanochtend een beetje zit te zoeken naar de plek waar een warmtegolf onze kou momenteel zou compenseren? Zie jij hem? Ik niet!

In het artikel over de ellende in Sarajevo waar bovenstaande plaat van is zegt een ooggetuige:

“This is unbelievable. I can’t remember snow like this in the past 30 years,” said Mirsada Mitrovic of Sarajevo. “Maybe when I was a child, but since then, nothing like this.”

En dat is enerzijds een onbeduidende anekdote, maar anderzijds een herinnering aan het feit dat het klimaat een cyclisch gebeuren is met op elkaar gestapelde cycli met typische faselengtes van verschillende decennia tot enkele eeuwen. Het is dus heel logisch dat mensen in de tweede helft van hun leven weer mee maken wat ze kennen uit hun vroege kindheid. En pik nog even dit net in Applied Physics Research gepubliceerde paper van Habibullo I. Abdussamatov van het observatorium in St. Petersburg mee en dan begin je je toch af te vragen of we voortaan niet semi-jaarlijks elfstedentochten kunnen schaatsen.

Klik voor grotere plaat

Op onze buienradar was de hele avond en nacht een front op de Noordzee te zien, dat geen schijn van kans had het continent te bereiken. Alleen in Zeeland is een centimetertje gevallen. In Groot-Brittannië is het daarentegen weer goed mis. De vierde winter op rij nu. Zie het plaatje hierboven en het hele verhaal hierrrr.

Wat zeggen de weermodellen vanochtend over het voortduren van de kou? ECMWF is de komende dagen zeer koud (zie scherp koude KNMI verwachting en kaarten hieronder) komt dan op een tijdelijke verzachting met sneeuw- en ijzelkansen rond de 13e, om op woensdag de 15e weer voor een Siberische oplossing te kiezen (oostelijke aanvoer dus). GFS kiest rond de 13e voor de Groenlandoplossing (noordelijke stroming), gaat dan twijfelen en doet de 15e een WC en kiest dan richting 17e toch weer voor Groenland. En GEM switcht op 14 februari strak naar de Groenlandoplossing (mijn BV5 dus).

Hoog tijd voor een analyse van de kaarten! (meer…)

Door Hajo, geleden

Ferbruariwinter 2012 krijgt “onheilspellend” karakter

Klik voor grotere kaart

Titels schrijven is een vak en als je site dan ook nog up en running (problemen lijken opgelost nu) dan kun je een visie met je achterban delen. In zo’n titel moet je toch de verbeelding prikkelen. Dus doe ik dat vanavond met het woord “onheilspellend”. In het Duits zou je ook zeggen “unheimisch”. Sla je door dan kom je op duistere termen als “morbide” wat zeker geen brug te ver is als je het toenemende aantal slachtoffers van de kou overziet (teller nu op 250). Een slagveld. Behalve voor iedereen met een huis met CV en iedereen met een goede “pooluitrusting”. Dan is het genieten – ook op de pistes in de skigebieden.

BV5
En we kunnen nog even vooruit als we de GEM12u kaart voor de nacht op 12 februari (de dag van de elfstedentocht??) mogen geloven. Die paarse zones zijn echt heul koud en daar komt dan nog steeds ons weer vandaan. ECMWF berekent nu een hele serie ijzige nachten voor heel Europa inclusief de LL om dan volgend weekeinde op zondag voor enkele dagen lichte dooi te berekenen, met dan weer een overgang naar arctische aanvoer op basis van een Groenlandhoog. Mijn BV5 dus! GFS maakt van dinsdag de 14e de eerste dag met lichte dooi overdag in de LL. Om vervolgens ook met Groenlandhoog voor overgang naar arctische aanvoer te gaan. Je raadt het al: BV5!

Niet gerust
Natuurlijk werk ik hier een uitgebreide analyse van de GFS, GEM en ECMWF kaarten uit met name ook gelet op de kansen op een herhaling van het recente snowmageddon komende dinsdag. Het is aan reageerder Sebastiaan te danken dat ik daar in gedoken ben en ook vanavond nog geven 2 van de 3 modellen die ik volg maanden en of dinsdag mogelijk weer 2-5cm sneeuw in de kustzone. Het Europese model waar het KNMI mee werkt laat het alleen op de Noordzee licht sneeuwen en later midden over het kanaal. Me dunkt dat het “weer” toch graag randzones opzoekt om iets moois te brouwen, dus helemaal gerust ben ik er niet op.

GEM sneeuwval komende dinsdag
[fbphotos id=344500805584131]

Hier de nieuwe GEM serie. Sneeuwval langs de kust vooral maandagmiddag en avond! Als het al gebeurt. ECMWF doet er niet aan mee. En GFS berekent maar 2cm dinsdagochtend. Toch in het achterhoofd houden!

Klik voor grotere kaart

GFS berekent voor komend weekeinde de eerste dump van het hele seizoen aan de zuidkant van de Alpen.

Meer analyse volgt!

Ondertussen amuseren we ons natuurlijk samen met de temperatuurkaarten van Nederland diepvriesland… (meer…)

Door Hajo, geleden

Modellen 3-0 aanhoudend koud met 2 verrassingen

Temperatuur 3 februari 2012 08.40u

Klik voor grotere kaart

Vanochtend heeft De Bilt -10.7°C gehaald en daarmee hebben we 1 van de 3 nachten met strenge vorst voor een officiële koudegolf binnen. De zeer strenge vorst is net niet gehaald in Twente en Zuid-Limburg met respectievelijk -14,3°C en -14,7°C (zie lijst). Wat niet is kan nog komen, zeker met het sneeuwlaagje dat straks op veel plaatsen ligt en waarbij Friesland redelijk is gespaard (zie bericht en reacties).

De weermodellen GEM, GFS en ECMWF zijn vanochtend alledrie op hun eigen manier koud tot het gaatje. De eerste heeft een mooie verrassing al komende dinsdag met mooie sneeuwkansen voor de Alpen. De tweede eindigt met vuurwerk.

Klik snel verder naar de analyse! (meer…)

Door Hajo, geleden